Tips gevraagd over wat te doen met personeelsschaarste opdrachtnemer in aanbestedings- en contractfase?
Branche: doelgroepenvervoer
Ik werk als adviseur en begeleider van aanbestedingen in het doelgroepenvervoer (sociaal domein). Ons bedrijf begeleidt veel aanbestedende diensten en zorgorganisaties. In dit werk stoei ik met het steeds groter wordende vraagstuk chauffeurstekort. Het komt nu voor dat aanbieders bij de inschrijving mooi beloven dat ze bij de start van het contract genoeg chauffeurs hebben, maar dat tijdens de implementatie blijkt dat dat niet zo is. Dan kunnen we streng zijn, maar het is helemaal niet zeker dat kandidaat 2 en verder dat wel geregeld krijgen.
Overall gesproken zijn er in de gebieden waarin de aanbesteding wordt uitgevoerd te weinig chauffeurs om contracten goed uit te voeren. Persoonlijk denk ik wel eens dat er eigenlijk geen normale markt is omdat er heel breed sprake is van een tekort aan een van de belangrijkste "productiemiddelen", arbeid. Kan er nog wel in concurrentie worden aanbesteed? Dit is natuurlijk een te zware vraag om dat snel aan te pakken. Ideaal zou zijn dat bedrijven min of meer gedwongen uitgenodigd worden om dit samen binnen het aanbesetdingsgebied op te vangen. De schaarste zo verdelen en de opdrachtgever zo veel als mogelijk ontzorgen. Dat is natuurlijk een brug te ver. In plaats daarvan speelt er nu een harde strijd om de chauffeurs en kopen de grotere bedrijven chauffeurs weg.
Een bijzondere situatie.
Is er iemand die al met het onderwerp structureel personeelstekort aan de slag is geweest? Iemand die wat tips heeft voor op de korte termijn, voor in actuele aanbestedingen en implementaties? Parallel werken we ook aan het adviseren van opdrachtgevers om de instroom van klanten in het doelgroepenvervoer (en daarmee de vraag) te beperken, maar wel zo dat het beschikbaar blijft voor wie er gebruik van moet maken.
N.B. Het kan natuurlijk zijn dat er nog niet genoeg kennis en ervaring is. In dat geval zou ik dit vraagstuk graag verder uitdiepen met mensen die hier ook behoefte aan hebben. Het heeft mijn voorkeur om dan ook ergens te bepalen dat de opbrengst openbaar kan worden gedeeld. Het vraagstuk is te groot en te maatschappelijk belangrijk, om gehinderd te worden door commerciële posities.
Voor wat meer context voeg ik een link toe naar een blog die ik hierover op LinkedIn schreef.
Hoi Rickbert, alvast bedankt. Je geeft veel tips. Een aantal neem ik zeker mee (ook al eerder overwogen), maar een deel zal in deze branche ook nog niet zo maar mogelijk zijn.
Over de marktverkenning al wel het volgende: dat zijn we continue aan het doen, maar vanuit de leveranciers komt nog verbazend weinig. Die komen tot nu niet verder dan adverteren (met zijn alle vissen in een vijver waar niet genoeg chauffeurs in zitten) of mensen wegkapen bij de andere bedrijven. Nieuwe contracten starten ook steeds vaker zonder voldoende chauffeurs. Dan wordt door de bedrijven om coulance van de opdrachtgever gevraagd. Irreële inschrijving, wat vinden de afvallers daarvan?
Het mooiste waar ze mee komen: gun ons maar alle doelgroepenvervoer in 1 regio, dan kunnen we meer schuiven. In dat geval worden percelen te omvangrijk voor MKB, of 1 hoofdaannemer mobiliseert allerlei onderaannamers, onder redelijk ongezond omstandigheden. Aan de bovenkant (lees "kansrijke bedrijven voor wat betreft inschrijving, financiële kracht om personeel ergens weg te kapen, enz) blijven landelijk gezien maar een 5-tal bedrijven over die deze schaalvergroting aankunnen. Eigenlijk kunnen de huidige gegroeide infrastructuur in de branche, de wet-/regelgeving en de tot nu toe gebruikte aanbestedingstechnieken, deze nieuwe omstandigheden niet zo goed aan. Je zou willen dat de betrokken stakeholders hier landelijk eens samen naar gaan kijken. En het is natuurlijk niet alleen een aanbestedingsding. Hier komt veel meer bij kijken.
Ik schrijf dit bewust wat uitgebreid en miscchien wat alarmerend, omdat het in deze branche echt gevoelig wordt en dit zo alle creativitiet prikkelt.